Een persoonlijk verhaal over de emotionele laatste week van mijn pelgrimstocht van Villafranca del Bierzo naar Santiago de Compostela. Toen ik dit schreef was het een maand geleden dat mijn Camino Frances eindigde… Ik had gewoon een wandeling van 780 km volbracht! Nog steeds kijk ik terug op dit avontuur als de beste reiservaring ooit.
Ik mis mijn pelgrimsleven… mijn pelgrim familie…
Ik ben in Colombia en schrijf nu mijn ervaringen van de laatste week van mijn Camino Frances. Intussen heb ik Portugal bezocht en ben ik in Cuba geweest….Maar in gedachten ben ik nog steeds die pelgrim…
Dus laat ik er nog wat meer over schrijven.. Ik droom graag nog even weg in mijn pelgrimstocht
Mijn laatste update eindigde toen ik in Villafranca was en toen had ik reeds 29 dagen gelopen…
Galicië: Het Mystieke Eindtraject van de Camino Frances
Ik moest nog een paar dagen lopen voor ik er was… Het werd kouder naarmate we hoger kwamen te zitten in het landschap van Galicië. Galicië, de noordwestelijke regio van Spanje, is het magische eindgedeelte van elke Camino Frances. Deze groene, heuvelachtige provincie staat bekend om zijn Keltische erfgoed, eeuwenoude tradities en de mystieke sfeer die perfect past bij het spirituele karakter van de pelgrimstocht.
Het weer in Galicië: Oktober is een prachtige maand om door Galicië te wandelen op de Camino Frances. De ochtendmist (Galicisch: ‘brétema’) is typisch voor dit gebied en creëert die magische sfeer die elke pelgrim zich herinnert. Temperaturen schommelen tussen 8-15°C, met regelmatige mistbanken in de vroege ochtend die plaats maken voor heldere middagen.
Maar juist daarvoor waren de ochtenden juist echt geweldig! De ochtend mist maakte het juist zo mooi om hier nu te lopen op de Camino Frances. Aan de andere kant mistte ik op dit stuk van de route wel bankjes langs de route. Alleen in de plaatsjes langs de route kon je zitten en daar kon je natuurlijk ook gelijk een cafe con leche halen.. Ook niet slecht natuurlijk!
De laatste kilometers van mijn geweldige ervaring
Dag 30: La Faba naar Tricastela – De Overgang naar Galicië (26.2 km)
Ik begon vroeg in de ochtend de berg op te lopen. De dag ervoor had ik het grootste gedeelte al wel gedaan dus alleen het zwaarste deel had ik bewaard voor deze ochtend.
O Cebreiro en de Alto de San Roque: Dit gedeelte van de Camino Frances markeert de officiële grens tussen Castilla y León en Galicië. O Cebreiro (1.300m hoogte) is een van de meest iconische dorpjes op de hele pelgrimsroute. De traditionele steenhuizen met rieten daken (‘pallozas’) dateren uit de pre-Romeinse tijd en geven je het gevoel dat de tijd hier heeft stilgestaan.
Het zicht terug naar de zonsopgang was geweldig!
Hoe hoger ik kwam…en dichterbij O Cobreiro.. het dorpje boven op de berg.. hoe kouder het werd. Het was mistig en daardoor extra koud! De wind maakte het nog erger.. En toen ik dan ook bovenop de berg was vond ik het heerlijk om een warme kop koffie te doen met Lola en haar gezelschap, beide uit Australie.
Na die heerlijke warme koffie begon het weer ook op te klaren.. maar zoals je kan zien een mij en mijn kleding was het nog steeds best frisjes!
Ik heb een geweldige dag gehad, de uitzichten waren geweldig onderweg! Ik was op een gegeven moment op zoek naar een plek om te lunchen toen ik door een dorpje liep. Er stond een oudere dame aan de kant van de weg. Ze was gekleed in een broek, een jurk, een lange jas… ze had het kennelijk nog koud 🙂 Ze vroeg me iets en ik kon haar niet gelijk verstaan. Toen vroeg ze waar ik vandaan kwam.. ik vertelde haar dat ik Nederlandse was.
Toen vroeg ze me of ik een pannenkoek wilde 🙂
Haha, geweldig! Ze kende het woord in het Nederlands en het bordje wat ze voor zich hield daarop lag nog 1 pannenkoek voor mij. Ze strooide er wat suiker overheen en vroeg of ik een donatie had voor haar. Uiteraard had ik die en betaalde haar een euro. Ik vroeg om een foto van haar maar ze wees een keer op al de kleren die ze droeg en zei dat ze dat liever niet had.. Wat zou dat juist om die reden een leuke foto zijn geweest 🙂
Ik had nog wat olijfjes en op een gegeven moment had ik en plekje gevonden met een mooi uitzicht. Ik heb hier even lekker gezeten en van mijn olijfjes met een uitzicht genoten!
Dat is toch een geweldig uitzicht?
Net voor Tricastela liep ik door het dorp Ramil. Ik had in mijn boek van de Camino Frances al gelezen dat deze genoemd werd doordat er een boom stond die eeuwenoud is! 800 jaar maar liefst. Ik had gehoopt dat ik deze niet zou missen….maar toen ik dit dorp binnen kwam werd mij duidelijk dat ik die ook zeker niet kon missen.
Midden in de weg prijkte dit geweldige exemplaar!
Deze kastanjeboom (Castañeiro de Ramil) is een beschermd natuurmonument en een van de oudste bomen van Galicië. Met een omtrek van meer dan 10 meter en een geschatte leeftijd van 800-1000 jaar, heeft deze boom generaties pelgrims zien passeren. Het is een prachtig symbool voor de continuïteit van de pelgrimsroute door de eeuwen heen.
Dag 31: Tricastela naar Barbedelo via Samos (29.1 km)
Vanaf Tricastela kun je meerdere routes nemen naar Barbedelo. Ik nam uiteraard de route die het mooist is, dat is tevens altijd de langste route… Deze route koos ik omdat deze me langs het bekende dorpje Samos bracht.
De alternatieve routes vanaf Tricastela: Pelgrims hebben hier de keuze tussen twee routes:
- De directe route (25 km): Via San Xil, korter maar minder bezienswaardigheden
- De Samos route (29 km): Langs het beroemde klooster, langer maar cultureel rijker
Monasterio de Samos: Samos is bekend omdat er een geweldig oud klooster staat en die wilde ik natuurlijk even zien. Het Benedictijnse klooster van Samos is een van de oudste kloosters van het westelijke christendom, opgericht in de 6e eeuw. De huidige gebouwen dateren grotendeels uit de 17e en 18e eeuw na verschillende branden. Het klooster herbergt nog steeds een actieve gemeenschap van monniken en biedt rondleidingen aan pelgrims.
Het pad daarnaar toe bracht eerst langs de grote weg maar daarna door super oude en achtergebleven plaatsjes in het Galicische landschap. Deze gehuchten (Galicisch: ‘aldeas’) zijn typisch voor ruraal Galicië: steenhuizen, smalle straatjes, en een sfeer alsof de tijd heeft stilgestaan. Veel van deze dorpjes vechten tegen ontvolking, wat het landschap een melancholieke maar authentieke sfeer geeft.
De tijd is hier echt stil gaan staan…zo’n 100 jaar geleden.. Echt heel apart om te zien. Het was nog redelijk donker en dus kon ik niet goed foto’s maken.
Ik kwam deze hele weg ook geen pelgrim tegen totdat ik in Samos was een paar uur later. Eerst ging ik naar het klooster en kwam er achter dat alleen de shop open was. Daar kon ik dus alleen een stempel krijgen en nog niet het klooster bezoeken. Toen liep ik naar het eerste en de beste restaurant en ging zitten voor een ontbijt. Wederom zag ik Maureen uit Australië, zij liep ook de lange route…alleen. Ik ging haar vanaf nu steeds vaker zien.
Is dat niet een geweldig uitzicht?
Ik liep door naar Barbedelo. Dit is een plaatsje een paar kilometer na Sarria. Sarria: Het startpunt van de laatste 100 km: Veel Spaanse pelgrims starten daar omdat je dan de laatste 100KM loopt en dus zou het druk zijn. Sarria is de populairste startplaats omdat het precies 111 km van Santiago ligt – het minimum dat je moet lopen om je officiële Compostela certificaat te krijgen. Dit zorgt voor een significante toename van pelgrims vanaf dit punt.
Ik had daar niet zoveel zin in en dus ging ik door. Er werd al gewaarschuwd dat de camino dus drukker zou zijn vanaf nu door deze nieuwe deelnemers, pelgrims. Ik ging dus weer van de meest benoemde stops in de boekjes af en hoopte zo niet in de groepen te komen lopen die net starten. Ze vertelden me dat het nogal feestmakers waren en niet zo zeer de pelgrims zoals ik ze nu al bijna een maand mee maakte..
In het kleine plaatsje Barbedelo (15 mensen woonden er) vond ik een heerlijke alberque met een zwembad! Dit is echt wel heerlijk aan de pelgrimstocht hoor! Nu al een paar keer een herberg met zwembad gehad voor maar 10 euro per nacht. 10 euro voor een bed, een douche en een zwembad!
Accommodatie in Galicië: Galicische albergues staan bekend om hun goede prijs-kwaliteitverhouding. Veel hebben extra faciliteiten zoals zwembaden, tuinen, of traditionele Galicische architectuur. Barbedelo’s Casa Barbadelo is een perfecte illustratie van hoe kleine dorpjes pelgrims verwelkomen.
Hoe goed is het leven als pelgrim?
Wil jij dit ook ervaren? Loop met mij de laatste 200 km van dit prachtige pad. Lees alles over de begeleide pelgrimstocht naar Santiago de Compostela.
Dag 32: Barbedelo tot Ventas de Narón (31 km)
Na ongeveer 8km lopen kwam ik in een plaatsje waar het 100km paaltje zou moeten staan. De 100 km steen bij Sarria: Er zijn meerdere stenen die beweren de ‘100 km tot Santiago’ te markeren, maar de officiële staat net na Sarria. Deze mijlpaal is emotioneel significant voor elke pelgrim – je bent officieel begonnen aan het laatste deel van je reis.
Eerst kom je er 1 tegen die nep is..maar even later zat ik dan toch echt aan de laatste 100km! Uiteraard maakte ik er een klein filmpje van! Ik was blij dat ik het gehaald had.. Dichter bij mijn doel, ik ging het halen!! Niet dat ik er ooit aan getwijfeld had…maar toch… 32 dagen was ik al aan het wandelen en ik ging maar door en door en kwam dichterbij en dichterbij .. Het voelde super!
Het zou een lange dag worden met 31 km. Ik wilde voorbij Portomarin gaan. Portomarin: Een hergebouwde stad: Het huidige Portomarin werd in de jaren ’60 heropgebouwd toen het oude dorp onder water kwam door de aanleg van het Belesar stuwmeer. De historische kerk en enkele andere gebouwen werden steen voor steen verplaatst naar de nieuwe locatie op hoger gelegen grond.
Het was een mooie dag wandelen en een paar km voor Portomarin ontmoette ik 2 mannen die wel in Portomarin gingen overnachten. Ik heb tot aan daar met hen gelopen en toen kwam ik bij de poort naar de stad Portomarin Maureen weer tegen. Zij ging ook niet stoppen en wilde net als mij ook naar het volgende dorp. Het was half 12 en dus hadden we nog alle tijd. Een lunchstop in de volgende plaats leek een goed idee.
De lunchstop was nog 7 km terwijl onze boekjes toch anders zeiden. Na 7km niets te zijn tegen gekomen onderweg ging ik langs de weg bij een soort van restaurant zitten. Ik zag al snel een bekend gezicht: Ignasi! Hij verwelkomde me en we spraken even. Het was al een lange tijd geleden dat we elkaar zagen.
Ik vond dat echt geweldig aan de Camino Frances
De Camino Familie: Ik vond dat echt geweldig aan de Camino Frances. Soms zie je elkaar dagen, weken niet en dan ineens zie je elkaar weer. Dit fenomeen wordt ‘Camino Magic’ genoemd – de manier waarop pelgrims elkaar steeds weer tegenkomen, vaak op momenten dat ze het het meest nodig hebben. Het versterkt het gevoel van gemeenschap en verbondenheid dat de pelgrimstocht zo bijzonder maakt.
Ik had een tijd met Jerry en Terry gelopen en Ignasi had ik in die tijd gezien. Volgens mij zag ik hem voor het laatst in Sahagun toen we in die oude kerk sliepen. Ignasi vertelde me dat ik niet in het volgende dorpje moest stoppen maar 1 verder, daar waren betere albergues en een winkeltje. En dan zouden we elkaar weer spreken.
Ik had mijn lunch en Maureen kwam ook net binnen lopen. Ook zij was verbaasd over de afstand die er tussen had gezeten. Zij ging zitten en bestelde lunch.
Maureen liet ik weer achter en begon te lopen. Ik ging naar het tweede dorpje en checkte in maar de eerste albergue was vol. Toen ik naar de tweede herberg ging kreeg ik wel een bed. Het was een heel klein dorpje maar toch hadden ze twee herbergen. Het duurde niet lang of ik maakte ook kennis met Barclay, de man waar Ignasi al een paar dagen mee liep. Gezellig! Tot mijn verbazing zag ik ook ineens Sean lopen, de Ierse man die ik al heel vaak tegen gekomen was. Ook hem had ik al 2 weken niet meer gezien!
Dag 33: Ventas de Narón – Melide (27 km)
Het begon kouder te worden in de ochtenden, het was mistig maar mooi! Galicische ochtendmist: De ‘brétema’ is een dagelijks fenomeen in Galicië, vooral in de herfstmaanden. Deze mist ontstaat door de combinatie van de Atlantische invloed en het heuvelachtige landschap. Voor pelgrims creëert het een mystieke sfeer die perfect past bij de spirituele ervaring van de Camino.
Ik begon toen het nog donker was en werd getrakteerd op deze mooie zonsopgang. De mist maakte het wel echt mooi hè?
En even later had ik het volgende uitzicht… Blijft geweldig!
Ik wilde 27km gaan lopen deze dag en Ignasi vertelde me dat we elkaar dan niet weer zouden zien. Hij liep met zijn vriend Camino Barclay en hij liep niet zoveel km’s. We hadden al wel telefoonnummers uitgewisseld en konden zo toch contact houden.
De dag was mooi maar de plaatsen waar ik kon uitrusten en een kop koffie en tortilla kon kopen kon ik niet echt vinden. Waar ik dan eindelijk koffie kon krijgen hadden ze geen tortilla maar een droog stuk brood. Dat was wel erg jammer en mistte ik …
Voorzieningen in ruraal Galicië: Dat hadden ze dan toch echt beter voor elkaar op de eerste paar honderd km van de Camino Frances! In de meer afgelegen delen van Galicië zijn de voorzieningen spaarzamer verdeeld dan in de eerdere etappes door Castilla y León. Dit is deels te wijten aan de lagere bevolkingsdichtheid en het meer bergachtige karakter van het landschap.
Nu, in 2025, moet ik zeggen dat er toch best veel bij gekomen is en er genoeg voorzieningen zijn om lekker je wandeldag op de camino door te komen.
Op een gegeven moment zat ik een kop koffie te doen aan de kant en kwam Sean er langs lopen. Samen even gezellig koffie gedaan en even later liep ik door. In Melide vond ik de municipale alberque en niet lang nadat ik ingecheckt had kwam Sean binnen lopen.
En toen kreeg ik een berichtje van Ignasi. Hij vertelde dat hij toch ook in Melide was en dat hij pulpo ging eten. Ik dacht WAT? Ik wist niet wat het was maar Ignasi legde het uit. Het was octopus en… het was een specialiteit in Melide.
Pulpo à Feira – Melide’s Culinaire Traditie: Hmm…ik ben niet echt van de octopus maar wilde het wel proberen. Melide staat bekend als de ‘pulpo hoofdstad’ van Galicië. Deze traditie gaat terug tot de middeleeuwen toen pelgrims werden getrakteerd op verse octopus uit de nabijgelegen Atlantische kust. Het gerecht wordt bereid in grote koperen ketels en geserveerd met grove zeezout, paprika en olijfolie op houten borden.
En het leek me juist wel gezellig om met Ignasi wat te gaan eten dus sprak ik af.
Die middag at ik Pulpo in Melide – Pulpo City! Ik moet eerlijk toegeven dat ik wel lekker vond. Het was echt vlezig en dat had ik niet verwacht. Het was lekker gekruid met wat paprika en olie. Ik kan het wel aanbevelen om het te proberen. Eerlijk is eerlijk, het randje vond ik niet lekker maar de binnenzijde wel. Het randje zitten de zuignapjes van de intkvis nog op 🙂
Die avond zaten we met een leuk gezelschap aan tafel. De hele groep at uiteraard pulpo! Maar deze keer koos ik wat anders… Niet nog een keer 🙂 De groep die je hierboven aan tafel ziet zitten heeft 7 nationaliteiten: Belgisch, Duits, Inbar uit Israël, Fernando uit Brazilië, Barclay uit Canada en Ignasi uit Barcelona.. Ik zal niet Spanje zeggen want hij woont natuurlijk in Catalonie.. en ik dan dus uit Nederland.
Internationale pelgrimsgemeenschap: Dit illustreert perfect de internationale diversiteit van de Camino Frances. Vooral in het laatste deel komen pelgrims uit alle werelddelen samen, verenigd door hetzelfde doel en gedeelde ervaringen.
Dag 34: Melide naar Pedrouzo (39 km)
Mijn gids gaf aan dat ik naar Pedrouzo zou moeten de volgende dag. Het zou zo’n 35 km zijn maar andere boeken zeiden dat het meer was… Ik wilde op vrijdag in Santiago binnen komen dus liep ik deze afstand. Het was donderdag dus ging ik die km’s lopen. Als je op vrijdag binnen komt lopen dan heb je de grote pelgrimsdienst en dan wordt de botafumeiro ook aangestoken.
De Botafumeiro Traditie: Mijn gids zei dat dit alleen gebeurde op de vrijdagmiddag en dus wilde ik er dan zijn! De botafumeiro is een reusachtige wierookvat (1,60m hoog, 80kg zwaar) dat aan touwen door de kathedraal zwaait. Oorspronkelijk werd dit gebruikt om de geur van duizenden ongewassen pelgrims te maskeren. Tegenwoordig wordt het alleen op speciale dagen gebruikt, waaronder vrijdagmiddagen tijdens de pelgrimsdienstmis.
Dus ik startte die ochtend vroeg, om 7.15 uur zat ik nog een kopje koffie te drinken bij een herberg in Melide. Op dat moment kreeg ik een bericht van Ignasi dat hij al aan het lopen was. Hij liep alleen want Barclay voelde zich niet goed en wilde een korte dag maken. Barclay ging lopen met de Israelische Inbar die ook alle tijd had.
Na een paar km op de weg zag ik Ignasi ineens aan de kant van de weg zitten. Hij zat zijn ontbijt te eten. Ik kwam erbij zitten, bestelde ook een ontbijtje en even later liepen we samen op de Camino Frances. Het was erg gezellig samen en hadden wel een klik!
We kwamen zelfs wat Nederlandse koeien tegen 🙂
Galicische landbouw: Het landschap tussen Melide en Pedrouzo is typisch voor ruraal Galicië: kleine boerderijen, eeuwenoude steenmuren, en weilanden met koeien. De landbouw hier is nog grotendeels traditioneel, met kleine familiebedrijven die al generaties in dezelfde families zijn.
We gingen naar Pedrouzo en hadden een goede dag wandelen achter de rug. Wel had ik iets te snel gelopen zodat ik wat last kreeg van mijn schenen. Ik kreeg een zalfje van Ignasi om erop te smeren, hij had dit gebruik net na Sahagun vertelde hij. Vandaag had hij vlot gelopen omdat hij dacht dat dit mijn tempo was. Op de Camino Frances had ik echt de reputatie van snelle wandelaar te zijn…Vandaag was het toch te snel gegaan…
Dag 35: Pedrouzo tot Santiago de Compostela – Het Einde van de Reis (20 km)
We begonnen die dag van de Camino Frances te lopen en ik had gelukkig geen pijn meer. Ignasi en ik besloten wel om lekker rustig te lopen en de tijd te nemen op deze laatste dag. Wel begonnen we vroeg zodat we tussen de middag in Santiago zouden zijn. Dat is natuurlijk een mooi tijdstip om binnen te komen, op dat grote plein…bij die grote kathedraal!
We hadden een kop koffie na 3 km. Ik zag daar natuurlijk weer eens Maureen en haar 2 vriendinnen. Ze hadden voor vandaag, de laatste dag, besloten om samen te gaan wandelen. Iedereen was in een andere doen vandaag, voor iedereen was het de laatste dag. Het was vreemd… Je kon het gewoon zien en voelen aan alles… Iedereen nam lekker de tijd voor alles en begon al terug te blikken op hoe het was gegaan…
Ignasi en ik liepen door en hadden lol samen!
En toch ook kwamen we Maureen weer tegen! Maureen staat hier rechts van mij. We namen maar even de tijd voor een selfie!
Monte do Gozo – De Vreugdeberg: Bij Monte de Gozo hadden we onze laatste stop. Dit is net voordat je de stad Santiago in gaat. ‘Monte do Gozo’ betekent letterlijk ‘Berg van de Vreugde’ – de plaats waar pelgrims traditioneel voor het eerst de torens van de kathedraal van Santiago konden zien. Hier staat ook een groot monument ter ere van alle pelgrims en het bezoek van paus Johannes Paulus II in 1989.
Het was een beetje bewolkt en het mooie uitzicht wat je zou kunnen hebben op de kathedraal bleef achterwege. Bij Monte de Gozo is een kerkje en je kunt er een kopje koffie halen bij een klein koffietentje. Hier kwamen we Fernando uit Brazilië weer tegen. Het laatste stuk liep hij met ons mee!
We hadden nog 3km te gaan…langzaam starten we weer aan het allerlaatste stuk van deze 800 km… Ik was aan het denken..aan het wandelen… naar het eindpunt aan het wandelen. We waren er bijna!! Als je start, in Frankrijk nog, dan kun je het je haast niet voorstellen… En nu liep ik daar… 35 dagen later…800 km verder…
En ineens ben je er!
Fernando en Ignasi lopen het laatste stuk in de wijken van Santiago
We begonnen muziek te horen en dus startte ik mijn telefoon zodat ik het kon filmen
Net voordat we het grote plein bij de kathedraal op liepen..
We begonnen muziek te horen en dus startte ik mijn telefoon zodat ik het kon filmen
Net voordat we het grote plein bij de kathedraal op liepen..
Plaza del Obradoiro – Het Eindpunt: Ja….we waren ‘gefinished’. het was klaar… Ik stond daar.. ik voelde geen halleluja stemming.. Ik wist even niet meer waar ik nu naartoe moest… Wat nu?
Het Plaza del Obradoiro is een van de mooiste pleinen van Europa. Omringd door vier monumentale gebouwen: de kathedraal van Santiago, het Hostal dos Reis Católicos (nu een luxe Parador hotel), het Rectoraat van de universiteit, en het Palacio de Raxoy. Het plein staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst en is het emotionele hoogtepunt van elke pelgrimstocht.
Ik had mijn doel bereikt.. , dat doel waar ik al een maand naartoe liep… en het maakte me niet blij dat ik het bereikt had..
Het moment dat je voet op het plein zet stap je uit je pelgrimsleven… ’t leven waar ik zo van genoten had de laatste 35 dagen. Dat leven wat zo makkelijk is, het leven wat zo fijn voelt en zo simpel is.. Elke dag doe je wat je doet, je wandelt… checkt in, wast je kleren, relaxed en zorgt dat je voeten rust krijgen, eet, slaapt en hetzelfde herhaalt zich.
Je hoeft niet meer na te denken.. Je doet wat je hoort te doen op de camino.. wat we als Camino familie doen…
De post-Camino blues: De desillusie was enorm! Op de een of andere manier had ik verwacht dat ik een soort overwinning zou voelen. Dat ik in een feeststemming zou zijn. Dat ik erg trots zou zijn op wat ik had bereikt.. Niets was minder waar.. Ik stapte uit het leven van de pelgrim en ik wilde dat nog niet… Ik was nog niet klaar met mijn camino..
Dit gevoel wordt door bijna alle pelgrims ervaren. De overgang van het simpele, doelgerichte pelgrimsleven naar de ‘normale’ wereld kan emotioneel overweldigend zijn. Veel pelgrims rapporteren gevoelens van leegte, verwarring, of zelfs depressie na het bereiken van Santiago.
De Compostela Certificaat: We moesten verder, we moesten natuurlijk de Compostella ophalen.. De Compostela is het officiële certificaat dat wordt uitgereikt aan pelgrims die ten minste de laatste 100 km te voet (of 200 km per fiets) hebben afgelegd naar Santiago. Het wordt uitgereikt door het Pilgrim Reception Office, gelegen naast de kathedraal.
Het was even zoeken maar toen waren we er en konden we in de lange rij gaan staan.. 2 uur hebben we er op gewacht.
De kathedraal van Santiago en de Botafumeiro: Die avond gingen we naar de kathedraal en zagen we de enorme botafumeiro heen en weer gaan in de kathedraal. Het was echt indrukwekkend om te zien! De non die zong klonk ook echt geweldig, haar stem was zo helder en mooi! Ik kon er natuurlijk geen woord van verstaan maar ik voelde me verbonden en het hoorde wel echt bij het afsluiten van deze bijzondere tocht!
De Kathedraal van Santiago de Compostela is een meesterwerk van Romaanse, Gotische en Barokke architectuur. De huidige kathedraal werd grotendeels gebouwd tussen 1075 en 1211, hoewel de beroemde barokke façade uit de 18e eeuw dateert. In de crypte rust volgens de traditie de apostel Jacobus de Meerdere (Santiago).
Santiago de Compostela op de UNESCO Werelderfgoedlijst: Wist je dat Santiago de Compostela op de UNESCO werelderfgoed lijst staat? De hele oude stad van Santiago werd in 1985 opgenomen op de werelderfgoedlijst vanwege zijn uitzonderlijke universele waarde als eindpunt van de pelgrimsroutes naar Santiago en zijn goed bewaarde middeleeuwse stadskern.
Galicische culinaire traditie: Ik leerde van Ignasi dat je vis moet eten als afsluiter van je Camino Frances als je in Santiago bent dus dat deden we! Twee keer zelfs! Galicië staat bekend om zijn uitstekende zeevruchten en vis, dankzij de lange Atlantische kustlijn. Traditionele gerechten zoals ‘pulpo à feira’, ‘empanada gallega’, en verse vis zoals ‘rodaballo’ (tarbot) en ‘merluza’ (heek) zijn absolute must-tries.
Wist je dat Santiago de Compostela op de UNESCO werelderfgoed lijst staat?
Ik leerde van Ignasi dat je vis moet eten als afsluiter van je Camino Frances als je in Santiago bent dus dat deden we! Twee keer zelfs!
Reflectie op het Plein: Die zaterdag heb ik een lange tijd doorgebracht op het plein bij de kathedraal. Ik zag pelgrims binnen komen met het zelfde gevoel dat ik had. Doel bereikt…en nu??
Ik zag bij een paar dezelfde teleurstelling op het gezicht, in hun ogen als dat ik had gehad die vorige dag… Het moment dat je beseft.. het is over…
Dat je uit het leven als pelgrim gestapt bent… Dat je naar huis kan gaan…of mag gaan doen wat je bedacht had…
De Grootste Les van de Camino Frances
Ik heb een grote les geleerd
En het is een les die we allemaal kennen
Geniet van de weg zoveel je kan….
Het doel bereiken is niet eens wat er toe doet uiteindelijk….
—
Na deze 35 dagen ging ik verder naar Portugal en bezocht ik Porto. Je kunt natuurlijk een Spanje in duiken en bijv een stedentrip Cordoba plannen.
De Rother wandelgids voor de Spaanse St. Jacobsroute is net 2024 weer opnieuw uitgekomen. Ik had deze gids ook bij mij tijdens mijn eerste pelgrimstocht en vond hem ideaal. Bestel jou wandelgids.
Wil je ook lezen hoe mijn avontuur op de Camino Frances in september in Saint Jean Pied de Port begon?
De eerste 200 km van de Camino Frances
Van 200 tot 400 km op de Camino Frances
Van 400 tot 600 km op de Camino Frances
En jij..
Ga jij een Camino lopen?
Als je praktische tips zoekt:
Paklijst voor je pelgrimstocht
Een dag uit het leven van een Pelgrim
Wandelen bij warm of koud weer op de Camino Frances
Wil jij wel heel graag lopen maar niet alleen? Ga dan met mij mee en in een kleine groep wandelen naar Santiago!
Hoi Jacomijn,
Ter voorbereiding van mijn Camino, via de site van HA bij jou terecht gekomen.. Fantastisch geschreven, motiverend en leest heel fijn, super! 🙂
Ik ga zeker tijd nemen om al jou andere verhalen te lezen, ben er van overtuigd dat u veel mensen gaat inspireren, keep walk and enjoy every (hiking) day 😌😌
Hoi Chris, wat super leuk om te lezen! Wanneer ga je lopen? Heel veel succes met je voorbereiding!!