Ken je dat gevoel als je denkt dat je pelgrimsreis ten einde is, maar er eigenlijk nog zoveel meer te ontdekken valt? Dat voelde ik toen ik in mei ’25 in Santiago de Compostela stond. Na de laatste 200 kilometer van de Camino Frances te hebben gelopen, als begeleider en organisator van mijn pelgrimsreis, stond ik daar met een vreemd gevoel.
Lees dit persoonlijke verslag van drie dagen wandelen van Santiago de Compostela naar Finisterre. Inclusief praktische tips voor jouw eigen pelgrimstocht
Na mijn eerste volledige Camino in 2016 heb ik meerdere keren korte stukken gewandeld. Nu begeleidde ik al diverse keren de laatste 200 kilometer van de Camino Frances met groepen pelgrims. In 2025 koos ik ervoor om voor het eerst weer alleen te lopen, van Santiago naar Finisterre.
Voor het eerst sinds 2019 liep ik weer alleen op een camino in Spanje. Zonder plan, zonder iets besproken te hebben. En in plaats van te rusten tussen pelgrimsreis 3 en 4 in het voorjaar van 2025, besloot ik door te lopen naar wat de Romeinen beschouwden als het einde van de bekende wereld: Finisterre.
En echt, het voelde alsof ik terug was in 2016, toen alles nog nieuw en onbekend was.
Waarom de Camino Finisterre lopen na Santiago?
De Camino Finisterre voelt anders dan alle andere pelgrimsroutes. Het is een uitbreiding, een epiloog van je verhaal. Waar andere Camino’s je naar Santiago leiden, brengt deze pelgrimsroute je juist weg van de drukte, naar de wilde kust van Galicië.
Weer lopen zonder plan, zonder schema, zonder de verantwoordelijkheid voor anderen was heerlijk! Op een heel rustige Camino ook nog, het voelde echt als een geschenk. Gevoelsmatig was ik weer de kersverse pelgrim die ik was in 2016, dat heerlijke gevoel van volledige vrijheid en onzekerheid tegelijk. Toen alles nog nieuw was, toen elke dag een verrassing bracht.
De feiten over Camino Finisterre:
- Totale afstand: 89,5 kilometer van Santiago naar Finisterre
- Aantal dagen: 3-4 dagen wandelen
- Uitbreiding naar Muxía: Extra 28 kilometer mogelijk
- Bijzonderheid: Eindigt bij kilometerpaaltje 0.0 – Het symbolische einde van Europa
Camino Finisterre Route: Complete Etappe-Overzicht
Etappe 1: Santiago de Compostela naar Negreira (21 km)
Wandeltijd: 5-6 uur | Hoogteverschil: 215m stijging naar Alto do Mar de Ovellas
Route-highlights:
- Ponte Maceira: 12e-eeuwse brug, een van de Mooiste Dorpen van Spanje
- Eucalyptusbossen: Heerlijke wandeling door geurende bossen
- Alto do Mar de Ovellas: 215 meter stijging – het zwaarste stuk van de dag
Snel Santiago uit: eindelijk rust
Wat een verademing was het om Santiago achter me te laten. Vanaf de Camino Frances loop je wel een uur door de stad, maar vanaf de kathedraal richting Finisterre ben je binnen tien minuten al door een park gelopen en daal je af richting een eucalyptus bos. Het voelde als bevrijding.
Het eucalyptusbos omarmde me direct. Die geur, dat zachte licht dat door de bladeren filterde. Het was alsof de natuur me welkom heette voor dit nieuwe pelgrim avontuur. In Quintans, net na Castelo at ik een heerlijk broodje kaas, met cafe con leche natuurlijk. Ik had toen zo’n 11 km gelopen.
Camino Finisterre: De Ultieme Gids voor je pelgrimstocht
Ponte Maceira: Een sprookje uit een vervlogen tijd
Toen ik verder liep kwam ik na ongeveer 6 km bij Ponte Maceira. Wat een prachtige plek.
Stel je voor: je loopt over kronkelende paadjes en plots zie je het, een middeleeuwse stenen brug die de rivier de Tambre overspant, omringd door traditionele Galicische huisjes. Het water kabbelend eronder, de oude watermolens aan de oever… Het voelde alsof ik een sprookje binnen stapte.
Praktische tip: Dit is ook een stempelpunt voor je pelgrimspaspoort. Bij het restaurant net voor de brug kun je een stempel halen. Dit is een heel andere manier van verzamelen dan op de Camino Frances. Je kunt uiteraard met hetzelfde pelgrimspaspoort lopen als op de Frances maar ik had een paspoort voor alleen de Camino Finisterre.
Na deze prachtige onderbreking bij Ponte Maceira was het nog 4 km wandelen voor ik in Negreira aankwam. Ik dook de eerste herberg in wat een schot in de roos bleek. In de middag verkende ik Negreira kort en zag ik de Pazo de Coton. Een middeleeuws fort wat exact aan de camino ligt. Het fort zelf was niet te zien maar de muren erom heen en de winkeltjes die er ooit inzaten gaven een prachtig tijdsbeeld.
Accommodatie Negreira: Albergue Coton (€15) – Uitstekende keuze! Handdoek, shampoo en bodylotion inbegrepen. Heel fijne, gastvrije herberg.
Etappe 2: Negreira naar Olveiroa (33 km) – De zwaarste dag
Wandeltijd: 8,5 uur | Hoogteverschil: 892 meter stijging
Deze langste etappe van de Camino Finisterre test je uithoudingsvermogen, maar beloont je met prachtige natuur en bijzondere ontmoetingen.
Routekeuze: Avontuur of zekerheid?
Bij het verlaten van Negreira kreeg ik mijn eerste keuze: de officiële route of de alternatieve route langs het water. Mijn app beloofde dat de route langs het water mooier was en geen asfalt had. Ik koos natuurlijk voor avontuur.
En ja, het was prachtig. Maar… sommige pijlen ontbraken of ik zag ze niet. Een aantal keren moest ik mijn telefoon checken of ik nog goed zat. Tip voor toekomstige pelgrims: Als je rustig wil opstarten in de ochtend, kies de hoofdroute. Houd je van natuur? Ga voor de route langs het water.
Signe: Een verhaal dat raakt
Daar ontmoette ik Signe weer, een Deense vrouw van mijn leeftijd die de hele Camino Frances had gelopen. Ik had gister ook al een koffie met haar gedronken. Ze was thuis met PTSS na te zijn aangevallen door een patiënt in de psychiatrie waar ze werkte. “De hele Frances gelopen en zo blij daarmee,” vertelde ze me terwijl we weer samen koffie dronken, nu bij een donativo plekje. We liepen samen verder door het prachtige groene landschap, lange stukken zonder zitgelegenheid, door bossen en weilanden. Toen we eindelijk in een klein dorpje kwamen nam Signe pauze en liep ik door.
Medepelgrims komen en gaan maar deze ontmoeting raakte me
Santa Mariña: Halfway heaven (22 km)
Uiteindelijk liep ik door tot aan Santa Mariña waar ik lunchte. Dit was het eindpunt voor Signe vertelde ze me die ochtend. Een piepklein plaatsje wat echt een prachtige plek is om te overnachten.
Waar eten en drinken: Meerdere opties beschikbaar. Ik koos links van de route, maar rechts bij de hoofdweg zijn ook restaurants.
Bezienswaardigheden: Prachtige historische kerk en begraafplaats die de eeuwenlange pelgrimstraditie ademt.
Ik liep hierna nog een paar uur door op de oude pelgrimsroute. Onderweg kreeg ik nog prachtig zicht over een aantal meren. Het was nog een flinke klim en natuurlijk weer afdaling om daar te komen. Ondertussen sprak ik de Nieuw Zeelandse gepensioneerde politieagent weer, tot ik een stop nam op een terrasje en hij doorliep. Aan het eind van de middag kwam ik aan in Olveiroa en zag ik de Nieuw Zeelander weer de hetzelfde herberg.
Camino Finisterre: De Ultieme Gids
Oliveiroa is ook weer een prachtige plaats. Loop er ook echt even door de kleine straatjes, het staat er vol met hórreos. Echt prachtig!
Ik dronk er bij een cafe bar O Peregrino een cola en at wat patatjes en in de kleine schuur aan het terras zat een tienda verstopt, daar kocht ik een banaan voor de volgende dag.
Olveiroa: Middeleeuws eindpunt
Accommodatie ervaring: Casa Manolo (€15) – Basis service, ongeïnteresseerd personeel. Geen handdoek of shampoo. Wel 4 goede badkamers. Tip: Loop door naar herberg Casa Loncho bij de hórreos, die zag er gemoedelijker uit. Ik ben er niet binnen geweest.
Bezienswaardigheden: Eeuwenoude hórreos (Galicische schuren), kerk van Santiago, kapel van Sint-Lucia.
Etappe 3: Olveiroa naar Finisterre (32 km) – Naar het einde van de wereld
Wandeltijd: 7-8 uur | Hoogteverschil: 450m (afwisselend op/af naar de kust)
De pelgrimsroute uit Olveiroa was prachtig, lange wegen en veel groene vergezichten. Her en der een stalletje langs de weg waar je sieraden en schelpen kon kopen. Ik had voor het eerst sinds tijden weer wat regen. Na de hitte van de afgelopen dagen absoluut geen straf.
Hospital: De grote keuze
Net voorbij Hospital kreeg ik de keuze die elke pelgrim op deze route moet maken: Finisterre of Muxía?
De splitsing uitgelegd:
- Links = Finisterre route: Via Cee naar Finisterre (32 km), daarna optioneel door naar Muxía
- Rechts = Directe Muxía route: Rechtstreeks naar Muxía als eindpunt (31 km)
Beide routes zijn ongeveer even lang zoals je ziet, maar het gevoel en de eindbestemming zijn anders. Als je rechts gaat kies je dus Muxía als jouw symbolische ‘einde van de wereld’, met het mystieke Santuario da Virxe da Barca als laatste bestemming.
En hoorde je ook mijn uitleg over het verschil tussen Finisterre en Fisterra in het filmpje?
Ik ging dus links naar Finisterre waar je natuurlijk loopt naar het bekende 0 kilometer paaltje bij de vuurtoren. Meerdere pelgrims hoorde ik vertellen dat je Finisterre eerst moest doen en daarna naar Muxia. En dat was ook mijn plan.
Wat kies jij als eindpunt op de Camino Finisterre?
Terwijl ik langzaam blaren begon te krijgen, had ik dat koppige gevoel: ik loop door, ik ga niet nog een nacht ergens doen. Achteraf zijn dit toch weer momenten waar ik van leer. Ik mag de tijd nemen! Ik mag luisteren naar mijn lijf.
Welke route kiezen op de Camino Finisterre?
- Kies Finisterre (links) als je het iconische kilometerpaaltje 0.0 wilt zien
- Kies Muxía (rechts) als je van mystiek en spiritualiteit houdt
- Ideaal: Eerst naar Finisterre, dan door naar Muxía (extra 28 km)
Vákner: Het weerwolfbeeld
Onderweg kwam ik langs Vákner, een indrukwekkend 5 meter hoog weerwolfbeeld midden in het bos. Dit beeld verwijst naar de oude legendes van dit mysterieuze deel van Galicië.
Na het Vákner beeld begon het weer te betrekken, ik kreeg regen en niet zo’n beetje ook. De uitzichten waren wel echt prachtig. Ik kwam een kerk tegen waar ik even kon schuilen en een stempel zou kunnen nemen. Toen de regen wat minder werd ging ik weer verder.
Op een gegeven moment kon ik rechts een smal pad inlopen naar een uitzichtpunt. Prachtig oud Keltisch kruis wachtte daar op mij en ik genoot kort van het uitzicht. Het was weer droog geworden en kort hierna kreeg ik ook de zee in beeld en het gevoel dat je bij het eindpunt nadert!
Cee: Een gemiste kans
Waarom hier stoppen: Cee is een voormalige walvisvaardershaven, prachtig gelegen aan de kust. Perfect voor een extra overnachting. Ik deed er uitgebreid lunch op een terras, het was druk met een zondagmarkt. Het plaatsje ligt er mooi aan de kust.
Mijn fout: Achteraf had ik hier een nacht moeten blijven. Tip voor jou: Gun jezelf de rust in Cee.
Van Cee naar Finisterre is het nog zo’n 13 km en dus nog wel een hele middag lopen. Het is echt een prachtige wandeling door natuur, langs de kust en via verschillende baaitjes. Als je er meer tijd voor neemt dan kun je meer heerlijke pauzes nemen aan het strand.
Finisterre: Het echte einde
Accommodatie: Albergue Arasolis (€12) – Goedkoopste van de reis! Fijne herberg midden in het centrum. 2 badkamers voor 16 mensen, genoeg toen ik er was, maar kan krap worden. Verblijf jij een paar nachten in Finisterre als eind van je pelgrimsreis overweeg dan een fijn hotel met zeezicht.
Onverwachte zegen in de kerk
Die avond woonde ik een kerkdienst bij die ik nooit zal vergeten. Een kleine kerk, intieme sfeer. De Aziatische priester vroeg ons aan het einde allemaal naar voren om in een cirkel te gaan staan voor de zegen. Hij legde zijn handen op mijn hoofd en prevelde zachte woorden, ik verstond ze niet, maar voelde ze wel. Zo ging hij de hele cirkel rond, elke pelgrim een persoonlijke zegen gevend. Zo’n intiem moment, zo onverwacht na al die kilometers.
Camino Finisterre: De Ultieme Gids
Kilometer 0.0: Het officiële einde
De volgende ochtend liep ik naar de vuurtoren. Iets stijgend, 3 kilometer vanaf het centrum. En toen was ik er: kilometerpaaltje 0.0.
De iconische vuurtoren staat daar op 146 meter hoogte als symbool van het einde van Europa. Terwijl ik daar stond, voelde ik iets wat moeilijk te beschrijven is. Voltooiing? Nederigheid? Dankbaarheid? Een plek waar al zoveel pelgrims voor mij stonden..
Perfect ontbijt bij het einde van de wereld
Na het bereiken van kilometer 0.0 ontbeet ik heerlijk in het hotel El Semaforo de Finisterre bij de vuurtoren. Wat een bijzondere plek om je Camino af te sluiten, met uitzicht over de oneindige Atlantische Oceaan, wetende dat je werkelijk het einde van Europa hebt bereikt. Die combinatie van fysieke voltooiing en culinair genot maakte het moment compleet.
Ik zag een aantal pelgrims bij het ontbijt die hier overnacht hadden. Dat maakt het einde van je tocht wel heel speciaal zeg! Bekijk het hotel El Semaforo de Finisterre eens!
Teruglopend naar Finisterre nam ik het pad bovenlangs. Dit geeft je mooie uitzichten terug over het einde van de wereld… Maar ook mooie vergezichten over de omgeving. Echt een aanrader!
Muxía: Het mystieke einde (per bus)
In plaats van te voet door te lopen naar Muxía, mijn voeten hadden echt even genoeg gehad, koos ik voor de bus. Muxía ligt 28 kilometer van Finisterre en heeft een heel andere, mystieke energie.
Bus Finisterre → Muxía
Praktisch: 3-4 bussen per dag (41 min, €2,60-5,00). Monbus (online tickets) en Arriva (contant betalen). Populaire tijden: 11:15 en 17:00. Ik pakte de bus van 12 uur met Arriva. In het weekend rijden ze minder frequent, check de tijden bij de infostand die bij de bushalte staat. ( bushalte GPS )
Accommodatie in Muxía: Ik verbleef in Hostal Habitat Muxia II, een fijne plek waar ik 2 nachten boekte (€60 per nacht). Goed uitgerust en comfortabel na de intensive wandeldagen.
Santuario da Virxe da Barca: Waar zee en spiritualiteit samenkomen
Het Santuario da Virxe da Barca (Maagd van de Boot) staat op een rotsachtige bergkam boven de branding. Volgens de legende kwam de Maagd Maria hier aan land in een stenen boot om de apostel Jacobus te ontmoeten.
Bij zwaar weer slaan de golven tegen de kerkenmuren, natuur en spiritualiteit versmelten hier volledig.
A Ferida: De wond die heelt
Op Monte Corpiño staat A Ferida, een indrukwekkend kunstwerk van een gebroken sculptuur. “De wond” staat daar tegen de achtergrond van de oneindige oceaan als stille getuige van pijn en herstel.
Praktische Gids: Jouw Camino Finisterre Voorbereiding
Beste Tijd voor de Camino Finisterre
Optimale maanden: April-juni en september-oktober
- Weer: Aangenaam wandelweer (15-25°C)
- Drukte: Minder pelgrims dan in juli-augustus
- Faciliteiten: Alle accommodaties en restaurants open
Avoid: December-februari (veel regen, sommige accommodaties dicht)
Camino Finisterre Kosten (Budgetoverzicht)
Accommodatie per nacht:
- Albergues: €12-15 (basis voorzieningen)
- Pensiones: €60 (privékamer)
- Hotels: €60+ (comfort)
Eten per dag:
- Zelf koken: €8-12
- Restaurant lunches: €10-15
- Pelgrimsmenu’s: €12-18
- Onderweg (koffie, drankjes, snacks): €7-12
Totaalbudget 4 dagen (accommodatie + eten onderweg + Muxia overnachting): €100-200
Packlist Camino Finisterre
Essentieel:
- Wandelschoenen (goed ingelopen!)
- Regenkleding (Galicië = veel regen)
- Handdoek (niet alle albergues verstrekken deze)
- Basis EHBO-kit
- Powerbank voor telefoon/GPS
Dit is de regenjas die ik draag. Op de Camino heeft hij me al meerdere keren goed droog gehouden. Bij een hele dag regen (in NL) werd ik bij mijn buik ter hoogte van de heupband van de rugtas toch nat helaas.
Camino-specifiek:
- Pelgrimspaspoort voor stempels
- Schelp als herkenning
- Wandelstokken (heuvelachtig terrein)
Veiligheid voor Vrouwelijke Pelgrims
Als vrouw alleen voelde ik me volledig veilig op de Camino Finisterre route:
Waarom veilig:
- Uitstekende bewegwijzering
- Regelmatig dorpjes met voorzieningen
- Andere pelgrims voor sociale veiligheid
- Goed ontwikkelde infrastructuur
Lees meer over veiligheid en vrouwen op de camino
Mijn veiligheidstips:
- Deel je route met iemand thuis
- Vertrouw op je intuïtie
- Sluit je aan bij andere pelgrims als je onzeker bent
Camino Finisterre vs Andere Routes
| Aspect | Camino Finisterre | Camino Frances |
|---|---|---|
| Drukte | Rustig | Druk (met name laatste 100km) |
| Afstand | 89 km (3-4 dagen) | 800 km (30+ dagen) |
| Moeilijkheid | Gemiddeld | Gemakkelijk-gemiddeld |
| Unique Selling Point | Eindigt bij oceaan | Klassieke pelgrimsroute |
| Beste voor | Pelgrims die rust zoeken | Sociale pelgrimservaring |
Diepere Betekenis: Waarom Finisterre zo Bijzonder Is
Historische Context
Romeinse tijd: Voor de Romeinen was Cabo Finisterre letterlijk “finis terrae”, het einde der aarde. Ze kenden geen land westelijker dan deze dramatische kust.
Middeleeuwen: Pelgrims vervolgden hun reis na Santiago om hier de zonsondergang te aanschouwen, symbool voor de voltooiing van hun spirituele reis.
Vandaag: Ook al weten we dat Portugal’s Cabo da Roca eigenlijk het westelijkste punt van Europa is, Finisterre behoudt zijn mystieke en symbolische betekenis.
Spirituele Dimensie
Traditionele rituelen (nu aangepast):
- Kleding verbranden: Nu verboden (brandgevaar + milieuvervuiling)
- Schoenen in zee gooien: Nu vervangen door symbolisch monument, de kleine schoen op steen
- Meditatie bij zonsondergang: Altijd een goed idee
- Persoonlijke reflectie bij de oceaan: Tijdloze traditie
Moderne betekenis: De Camino naar Finisterre symboliseert het loslaten van wat je niet meer nodig hebt en het omarmen van vernieuwing. Het kleine schoenmonument herinnert aan de oude tradities, maar respecteert nu natuur en veiligheid.
Wees gewaarschuwd: Je hebt een leven voor de camino en een leven na de camino
Camino Finisterre Uitbreidingen
Optie 1: Door naar Muxía (Extra dag)
Route: Finisterre → Lires → Muxía (28 km) Highlights:
- Ruige kustlijn van Costa da Morte
- Authentieke vissersplaatsjes Lires en Muxía
- Mystieke rotsen en “magische” stenen
Optie 2: Complete driehoek (Terug naar Santiago)
Route: Finisterre → Muxía → Santiago (Extra 3-4 dagen) Totaal: Ongeveer 150 km Voor wie: Avontuurlijke pelgrims met extra tijd
Optie 3: Bus-combinaties
Praktisch:
- Santiago → Finisterre (bus)
- Wandelen Finisterre → Muxía
- Muxía → Santiago (bus)
Veelgestelde Vragen Camino Finisterre
Q: Kan ik de Camino Finisterre doen zonder eerdere Camino-ervaring? A: Ja, maar 33 km op dag 2 zoals ik deed is zwaar voor beginners. Overweeg dan 4 dagen in plaats van 3 en overnacht in Cee.
Q: Zijn er genoeg accommodaties? A: Er is minder capaciteit dan op de Camino Frances, maar buiten juli-augustus meestal geen problemen.
Q: Kan ik onderweg uitrusting kopen? A: Ik ben maar weinig goede winkels tegen gekomen, Negreira en Cee waren wat grotere plaatsen waar je kans maakt. Neem belangrijke items mee uit Santiago.
Q: Is het verplicht om eerst een andere Camino te lopen? A: Nee, maar de meeste pelgrims doen Finisterre na Santiago voor de symbolische waarde.
Start Jouw Eigen Camino Finisterre
Overweeg je om na Santiago door te lopen naar Finisterre? Doe het. Ook als je moe bent, ook als je denkt dat je ‘klaar’ bent.
Volgende stappen:
- Check het weer (regenjas mee?)
- Download een camino app (Buen Camino of Camino Ninja) voor de complementario routes
- Informeer je thuisfront over je route en planning
Het gevoel om bij kilometerpaaltje 0.0 te staan, met de Atlantische Oceaan voor je en de wetenschap dat je werkelijk aan het einde van Europa bent aangekomen, was het echt waard! Na al die jaren op de camino ben ik echt superblij dat ik eindelijk ben gegaan. En… ik ga zeker nog een keer en kies dan Muxia als eindpunt!
Ben je geïnspireerd om je eigen Camino Finisterre te lopen? Deel je plannen in de comments of stel je vragen. Ik help je graag verder met praktische tips en motivatie voor jouw avontuur naar het einde van de wereld. ¡Buen Camino!
Meer lezen over de camino?
- Wat is je budget voor de Camino de Santiago?
- Reisgids overnachten op de pelgrimstocht
- Vrienden maken op de Camino
- Paklijst voor jou pelgrimstocht in Spanje
- Voor- en nadelen van warm/koud weer op de camino
Nog geen reacties