Op bezoek bij een sjamaan op de Mentawai eilanden, Indonesië: Mijn authentieke jungle-ervaring

Stel je voor: vier dagen verblijven bij een echte sjamaan, midden in de jungle van de Mentawai eilanden voor de kust van Sumatra. Klinkt als een expeditie waar je weken voor nodig hebt? Niets is minder waar! Ontdek hoe ook jij deze unieke, authentieke ervaring kunt beleven.

Mentawai eilanden: verborgen paradijs bij Sumatra

De Mentawai eilanden liggen ongeveer 100 kilometer uit de kust van West-Sumatra, Indonesië. Deze eilandengroep bestaat uit meerdere eilanden, waarvan Siberut het meest noordelijke is. Juist op dit eiland maakte ik kennis met de fascinerende cultuur van de lokale sjamanen en hun traditionele levenswijze.

Hoe kom je op de Mentawai eilanden?

De reis naar de Mentawai eilanden begint in het kuststadje Padang. Van daaruit vertrekt dagelijks een fast ferry met stops bij verschillende eilanden. De overtocht naar Siberut duurt ongeveer 3,5 uur en vormt de eerste etappe van dit bijzondere avontuur.

Praktische informatie:

• Vertrek: Padang (West-Sumatra)
• Vervoer: Fast ferry
• Reistijd naar Siberut: 3,5 uur
• Frequentie: Dagelijks (ochtend)

Van toerisme naar authentiek reizen: waarom ik de Mentawai eilanden bezocht

In het begin van mijn ‘reisleven’ bezocht ik vooral toeristische plekken. Dat reist makkelijk, je bent altijd in de buurt van voorzieningen. Maar naarmate ik meer ervaring kreeg, verlangde ik naar authentiekere ervaringen en meer afgelegen plekjes. Een sjamaan ontmoeten, de jungle intrekken en dagen verblijven ver van de bewoonde wereld, dát sprak enorm tot mijn verbeelding! Deze reis naar de Mentawai eilanden werd het perfecte voorbeeld van zinvol reizen: eco-toerisme waarbij je echt in contact komt met lokale culturen.

Eco Toerisme – Op bezoek bij de sjamaan!

Mijn reis boeken naar de sjamaan

Via Roni’s Tours, waarmee ik eerder in 2014 al tripjes had gemaakt, kon ik dit avontuur regelen. Tijdens mijn 2,5 maand durende reis door Indonesië eind 2019 plande ik speciaal tijd in op Sumatra om mijn wens te vervullen: op bezoek bij een echte sjamaan op de Mentawai eilanden.

Op bezoek bij de sjamaan – Mentawai Eilanden

Dag 1: Van Padang naar Batosap – De jungle in

Midden in de nacht vertrok ik per taxi vanuit Bukittinggi naar Padang. Bij zonsopkomst stapte ik aan boord van de fast ferry naar de Mentawai eilanden. Oncy Oni van Mentawai Experience haalde me op en stelde zich voor. We gingen naar zijn vader Aman Gresik, de sjamaan (sikerei) waar ik de komende dagen zou verblijven.

• De totale reis duurde 5 uur.

Diep de jungle in

Bij Maileppet werden we opgewacht door familie en vrienden van Oncy. Op scooters reden we naar Muntai Village, waar we thee kregen en ons aanmeldden bij de lokale politie. Maar hier hield de reis niet op, we moesten nog dieper de jungle in!

Met een boot begonnen we aan een tocht van ongeveer twee uur, bemoeilijkt door het lage waterpeil. We moesten stukken lopen en de boot meetrekken. Uiteindelijk kozen we ervoor om verder te voet te gaan en verbleven we de eerste nacht bij Pange, een andere sjamaan, in het dorpje Batosap.

Eerste nacht bij sjamaan Pange

Na ongeveer 45 minuten lopen kwamen we aan bij Pange in Batosap. Pange en zijn vrouw zijn al op leeftijd, maar Pange is een vrolijke man die van een grapje houdt. De onderlinge omgang tussen Oncy, Depat en Pange was prachtig om te zien: respectvol maar zonder afstand.

Achter in het huis zat een oude vrouw bij het vuur, bezig met het bereiden van sago. Sago is hét basisvoedsel op de Mentawai eilanden. Het wordt gemaakt van het binnenste van de sagopalmstam en verwerkt tot een soort brood dat bij elke maaltijd wordt gegeten.

Leven zonder elektriciteit

Het huis bestaat uit twee delen. Een groot open voorste gedeelte met lange banken aan de zijkanten, en een buitenkeuken waar ons avondeten boven het vuur werd bereid. Een lantaarn aan het plafond zorgde voor sfeervol licht, elektriciteit is hier immers ver te zoeken.

Ik keek op mijn telefoon: geen signaal. Compleet afgesloten van de buitenwereld zaten we met z’n zevenen in de jungle te genieten van vers bereid eten. Magisch!

’s Nachts sliepen we onder klamboes op een kleed op de grond. Het was wel aan de harde kant, maar ik genoot van de geluiden van de jungle en de frisse buitenlucht.

Slapen bij de sjamaan op de Mentawai Eilanden

Dag 2: Van Batosap naar Batnobay – Bij sjamaan Aman Gresik

Na een heerlijk ontbijt namen we afscheid van Pange. Niet voordat hij een verse kokosnoot voor ons had geopend, heerlijk verfrissend! We begonnen aan onze tocht dieper de jungle in, naar Batnobay waar Aman Gresik woont.

Trekking door de Mentawai jungle

Ondanks de droogte in de rivier is de jungle nog steeds nat. De luchtvochtigheid is gelukkig hoog genoeg voor de planten om te overleven, ook al heeft het volgens Oncy al jaren niet goed geregend. We liepen over boomstammen die over de paden liggen om uit de plassen te blijven. Balans houden was een uitdaging! Na ongeveer drie uur lopen en een korte pauze in een verlaten huis kwamen we aan bij sjamaan Aman Gresik.

Kennismaken met de sjamaan en zijn traditionele woning

Het huis van Gresik is groter dan dat van Pange, maar heeft een vergelijkbare opbouw: gebouwd op palen. Na het eerste open deel kom je bij een groot ‘kookeiland’, eigenlijk een vuur op de grond. Aan de muren hangen pijl en boog, skeletten en allerlei andere fascinerende objecten.

Het achterste deel is de ‘slaapkamer’ met nog een brandhaard, waar sago wordt gemaakt en voorraden worden bewaard. Ik zag ook trommels voor het maken van muziek. Dit deel kan het beste worden afgesloten tegen dieren, hoewel dat hier niet strikt gebeurt. Het is meer een dagelijks spel tussen mens en dier.

Traditionele tatoeages van de sjamaan

Wat me meteen opviel waren de indrukwekkende tatoeages van Gresik, zijn broer en een bezoekende buurman. Deze traditionele Mentawai tatoeages zijn gebaseerd op de natuur en mogen alleen door sjamanen worden gedragen.

Het aanbrengen van deze tatoeages is geen lichte onderneming. Ze worden in één keer gezet tijdens een speciale ceremonie, na jarenlange opleiding. Daarna ben je officieel sjamaan en mag je mensen helpen en genezen. Gresik vertelde dat hij dagenlang ziek was geweest na het zetten van zijn tatoeages. De inkt voor deze tatoeages wordt op traditionele wijze gemaakt van roet.

Als ik bedenk wat een sjamaan zoal zal doen dan denk ik aan ziek zijn, lichamelijk…maar ik begreep dat hij ook mensen die hun ziel kwijt zijn…niet op de plek zijn.. helpt. Die avond zingt Gresik een prachtig lied voor ons. We krijgen er stuk voor stuk kippenvel van..

Dit lied was voor een ziel wat hij zag in de jungle en wat hij wilde overtuigen terug te gaan naar het lichaam wat het verlaten had..

Dag 3: Leven als de Mentawai – Traditionele activiteiten

Elke ochtend kregen we een heerlijke pannenkoek met thee of koffie. Ik ontdekte zelfs dat ze zakjes cappuccino hadden!

Deze dag stond in het teken van de alledaagse activiteiten. Er is hier geen elektriciteit en de supermarkt is niet zomaar om de hoek. Hoewel er wel moderne gemakken zijn, is het leven hier in essentie nog zoals het 100 jaar geleden was.

Om het huis lopen kippen en varkens, er wordt groente verbouwd, en de sagopalmenboom levert het basisvoedsel voor mens én dier.

Wormen verzamelen: een lokale delicatesse

We begonnen de dag met het omhakken van een dode sagopalm. Hierin zitten namelijk grote, witte wormen, een ware lekkernij voor de Mentawai! In het bovenste deel van de boom zitten deze wormen die de boom opeten. Toen de boom omviel, hakten Aman en Pitiri erin en kwamen de enorme witte wormen tevoorschijn. Sommige zijn echt gigantisch groot!

Zou jij ze durven eten? Levend?

Ze zijn kennelijk zo lekker dat ze niet konden wachten: levend gingen de wormen naar binnen! Ik moet eerlijk toegeven: qua eten ben ik niet zo avontuurlijk. Toen we terugkwamen hadden ze een emmer vol wormen verzameld. Deze werden levend gespietst en boven het vuur gehouden. Ik vond het moeilijk om naar te kijken en ging maar even weg.

Jagen met pijl en boog: het bereiden van dodelijk gif

We gingen terug de jungle in om gif te halen voor de pijlen. Als er op de Mentawai eilanden wordt gejaagd, gebeurt dat met pijl en boog. Gresik verzamelde boomschors van een specifieke boom en een stukje wortel van een plant.

Terug bij het huis begon hij het gif te bereiden: het sap van de wortel mengde hij met schraapsel van de schors, plus wat rode peper. Dit mengsel werd op de punt van de pijl gesmeerd en gedroogd boven het vuur. De pijlen blijven wekenlang giftig, dus dit hoeft niet op de dag zelf van de jacht te gebeuren.

Vissen in de rivier op traditionele wijze

Terwijl de mannen jagen, gaan de vrouwen op zoek naar vis in de rivier. Dat deden we ook! We waadden door het lage water met een net, op zoek naar vis. We vingen een aantal kleine visjes en garnalen, genoeg voor extra’s bij het avondeten!

Een handgemaakt armbandje van de sjamaan

Gresik maakte voor me een prachtig armbandje van een luchtwortel van de rotan. Ik had hem al vaker bezig gezien met die dunne takjes die aan de wand hingen. Met een scherp mes maakte hij de randjes perfect glad.

Hij vroeg me mijn arm uit te steken en begon het armbandje te handwerken. Hij sloeg de wortel drie keer om mijn pols en vlocht hem er doorheen. Dit herhaalde hij tot de meterlange wortel op was. Een prachtig aandenken dat ik twee maanden heb gedragen, totdat het helaas kapot ging toen ik weer aan het werk was.

Dag 4: Afscheid en terugreis naar Padang

De laatste dag namen we afscheid van Gresik. We hebben veel gelachen, Gresik houdt van grapjes maken! Ik moest beloven dat ik mijn politie-collega’s een foto zou laten zien dat ik een Mentawai-vriend had. De hele trip maakten ze grapjes over de politie als ze iets deden waarvan ze dachten dat het “niet mocht.”

Fotosessie in traditionele Mentawai kledij

Omdat Oncy ook een passie heeft voor fotografie, besteedden we tijd aan het vastleggen van de Mentawai-cultuur. Op een middag kwamen twee neefjes in traditionele kledij voor ons poseren. Oncy bracht zelfs karton mee om te verbranden voor een extra rokerig effect. We gingen de jungle in op zoek naar de mooiste plekken voor foto’s.

Ben jij ook gepassioneerd door fotografie? Dan moet je zeker bij Oncy Oni van Mentawai Experience je trip boeken!

Op bezoek bij de sjamaan op de Mentawai Eilanden

Sumatra, Indonesië

Mijn ervaring: leven in evenwicht met de jungle

Ik heb geweldige dagen gehad op de Mentawai eilanden. Ik leerde ontzettend veel over de levenswijze van de sjamaan en hoe zij tot op de dag van vandaag nog leven. Natuurlijk zijn veel mensen verhuisd naar Muntai Village, waar elektriciteit is, winkeltjes zijn en een school is gebouwd. Toch leven er nog genoeg mensen op de traditionele manier.

Ze leven in de jungle en met de jungle, in perfect evenwicht met de natuur. Een inspirerende manier van leven die me diep heeft geraakt.

Plan jouw avontuur bij de sjamaan op de Mentawai eilanden

Je bezoek aan de sjamaan boeken

Zou jij deze trip ook graag willen maken? Ik kan het van harte aanbevelen! Het is een unieke en authentieke ervaring die je nergens anders krijgt.

Boekingsopties:

• Roni’s Tours: Voor georganiseerde reizen door Sumatra en omgeving
• Mentawai Experience (Oncy Oni): Direct boeken via Facebook of de website voor een persoonlijke ervaring

Je kunt ook vergelijkbare culturele trips vinden via lokale touroperators in Padang.

Accommodatie in Padang: tips voor voor en na je Mentawai-reis

Zoek je een rustige plek met veel groen? Het Air Manis Hillside Villa Cafe & Resto is een prachtige locatie met een mooie tuin, iets verder van het centrum van Padang. Perfect om tot rust te komen na je jungle-avontuur.

Liever in het centrum bij het strand? Het Savali Hotel ligt op loopafstand van Samudra Beach en heeft ook een heerlijk zwembad voor verkoeling. Ideaal als uitvalsbasis voor je Mentawai-avontuur.

Heb jij ook plannen voor een reis naar Indonesië?
Zorg dan dat Sumatra een onderdeel van je reis is!

Check deze Sumatra inspiratie eens!

• Slapen in een grot – Harau Vallei – Sumatra
• De Orangutan Bewonderen in Bukit Lawang
• Kamperen op de vulkaan Marapi – Sumatra
• Kookles bij Juwita’s Cafe – Samosir Eiland
• 2 weken rondreis Sumatra – Indonesië